Główne kierunki badań
Obszar zainteresowań naukowych Zespołu obejmuje szerokie spektrum zagadnień biologicznej chemii nieorganicznej, inaczej nazywanej chemią bionieorganiczną czy biomedyczną, a zwłaszcza takie jej działy jak:
- transport i homeostaza jonów metali (m.in. żelaza, cynku, miedzi, niklu, manganu) u patogenów; systemy transportu z wykorzystaniem metaloforów organicznych oraz białkowych;
- siderofory i ich kompleksy: zależność struktura-funkcja, trwałość termodynamiczna;
- biomimetyki sideroforów jako narzędzia do opracowania nieinwazyjnych, działających in vivo czynników obrazujących (na bazie radioaktywnych jonów metali, np. Ga-68) pozwalających na bardziej specyficzną i czułą diagnostykę i rozróżnienie źródła infekcji bakteryjnych/grzybiczych oraz leków opartych o zasadę konia trojańskiego;
- czynniki chelatujące jony metali – poszukiwania nowych efektywnych związków na potrzeby terapii chelatacyjnej, inhibicji enzymów, opracowywania czynników kontrastowych (np. kompleksów cyrkonu);
- termodynamika, struktura i funkcja kompleksów metal-białko/peptyd; oddziaływania metali z innymi biomolekułami;
- wpływ wiązania jonów metali na fibrylacje białek uwikłanych w choroby neurodegeneracyjne i autoimmunologiczne; molekularne podstawy chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera, czy Parkinsona;
- wielojądrowe związki koordynacyjne i polimery koordynacyjne o obiecujących właściwościach fizyko-chemicznych.
Projekty badawcze
Aktualnie realizowane projekty:
– 2018-2021, Horyzont 2020, Ludzie, Działania Marie Curie, 2020-MSCA-RISE-2017, Chiroptical, optical and magnetic probes for protein sensing based on cage metal complexes, Koordynator projektu: dr hab. E. Gumienna-Kontecka, prof. UWr
– 2018-2023, NCN Projekt badawczy Maestro, Metalofory – zrozumienie (i wizualizacja) transportu metali w patogenach, by pomóc gospodarzowi oszukać najeźdźców, kierownik projektu: prof. dr hab. H. Kozłowski
– 2018-2023, NCN Projekt badawczy Sonata Bis, Oddziaływanie przeciwdrobnoustrojowych peptydów z jonami metali – zrozumienie relacji między chemią koordynacyjną, strukturą, termodynamiką a sposobem działania, Kierownik projektu: dr M. Rowińska-Żyrek
– 2018-2021, NCN Projekt badawczy Sonata, Zrozumienie oddziaływań cynku z regulatorami transkrypcji z rodziny ArsR z Mycobacterium tuberculosis, Kierownik projektu: dr S. Potocki
– 2016-2019, NCN, Projekt badawczy Opus, Wychodząc poza „wystarczająco dobre”: w poszukiwaniu efektywnych czynników chelatujących dla radioaktywnych jonów Cu-64, Ga-68 oraz Zr-89, Kierownik projektu: dr hab. E. Gumienna-Kontecka, prof. UWr
– 2015-2018, NCN, Projekt badawczy Sonata, Zrozumienie oddziaływań cynku z cynkoforami i transporterami Zn(II) w grzybowych patogenach, Kierownik projektu: dr M. Rowińska-Żyrek
– 2017-2019, NCN Projekt badawczy Preludium, Wpływ struktury ligandów hydroksamowych na właściwości termodynamiczne kompleksów metalakoronowych, Kierownik projektu: mgr Małgorzata Ostrowska
Zakończone projekty:
– 2015-2018, NCN, Projekt badawczy Sonata, Zrozumienie oddziaływań cynku z cynkoforami i transporterami Zn(II) w grzybowych patogenach, Kierownik projektu: dr M. Rowińska-Żyrek
– 2017-2018, NCN Projekt badawczy Preludium, Wpływ obecności jonów miedzi i błon biologicznych na strukturę N-terminalnej domeny ludzkiego białka prionowego, Kierownik projektu: dr Aleksandra Hecel
– 2013-2017, 7 Program Ramowy UE, Ludzie, Działania Marie Curie, Międzynarodowy Program Wymiany Personelu Naukowego, IRSES, Hydroxamate metallacrowns as precursors of novel multifunctional materials, Kierownik projektu: dr hab. E. Gumienna-Kontecka, prof. UWr
– 2012-2015, NCN, Projekt badawczy Opus, Biomimetyczne analogi sideroforów jako strukturalne sondy procesów asymilacji żelaza przez mikroorganizmy, Kierownik projektu: dr hab. E. Gumienna-Kontecka, prof. UWr
– 2011-2014, 7 Program Ramowy UE, Ludzie, Działania Marie Curie, Międzynarodowy Program Wymiany Personelu Naukowego, IRSES, Design and elaboration of novel topological drugs based on cage compounds, Koordynator projektu: dr hab. E. Gumienna-Kontecka, prof. UWr
– 2010-2013, VISBY – Swedish Institute’s Baltic Sea Region Exchange Program, Development and reactivity studies of biomimetic metal complexes and bioinspired catalysts, Kierownik projektu: dr hab. E. Gumienna-Kontecka, prof. UWr
